مبانی نظری و پیشینه تحقیق اختلال کمبود توجه ـ بیش فعالی

دسته بندي : گوناگون » مبانی نظری
مبانی نظری و پیشینه تحقیق اختلال کمبود توجه ـ بیش فعالی به صورت کامل و جامع در حجم  40 صفحه در فرمت word


فصل دوم :
ادبیات تحقیق :
بخش اول :اختلال کمبود توجه ـ بیش فعالی
اختلال کمبود توجه بیش فعالی وضعیتی است که در بعضی کودکان پیش دبستانی و یا در سالهای اولیه مدرسه ظاهر می شود. برای این کودکان کنترل رفتار یا توجه داشتن سخت است. اینطور برآورد شده است که بین 3 تا 5 درصد از کودکان یا تقریباً دو میلیون کودک در آمریکا به این اختلال دچار باشند یعنی در هر کلاس 25 تا 30 نفره یک کودک مبتلا به ADHD وجود دارد( محمدزاده، 1386).
  ADHD یکی از شایع ترین اختلال های عصبی ـ رفتاری کودکی است و بر بسیاری از جنبه های رشد شامل رشد عملکرد اجتماعی، هیجانی و شناختی در محیط خانه و مدرسه اثر
می گذارد (هلموث، 2005، ترجمه توکلی زاده، 1386).
در این اختلال، فرد دارای هوش عادی یا جتی گاهی بهتر از عادی است، ولی دارای دامنه توجه کمتر، حواسپرتی و بی قراری، تکانشگری و فزون جنبشی است. تمام ویژگی هایی که در کودکان دارای نارسایی توجه / فزون جنبشی مشاهده می شود، در افراد عادی نیز دیده می شود و تنها تفاوت، در شدت و تداوم نشانه هاست. این کودکان در واقع کارهایی را انجام می دهند که کودکان دیگر به آنها فکر می کنند، ولی آنها را انجام نمی دهند. از همین رو، برخی دانشمندان این اختلال را « اختلال کنترل تکانش» می دانند (کوئین و استرن، ترجمه علیزاده، 1385).
کودکانی که تجاربی از طلاق والدین، جابجایی در خانه و مدرسه، بیماری یا فوت یکی از آشنایان دارند، اغلب دچار اضطراب ، پریشانی فکری ـ حرکتی می شوند، اما کودکان بیش فعال، به رغم اینکه هیچ یک از این تجارب و تنش ها را در زندگی نداشته اند دچار علائم و نابهنجاری های رفتاری اند (سلحشور، 1384).
بارکلی (1988) اختلال ADHD را چنین تعریف می کند : ADHD اختلال رشدی فراخنای توجه، تگانشگری و یا بیش فعالی و نیز رفتارهای قاعده مند است که در آن این کمبود ها بطور قابل ملاحظه ای نامتناسب با سن عقلی کودک است. شروع آن در دوران کودکی است، نشانه ها بطور قابل ملاحظه ای نافذ و موقعیتی هستند، معمولاً در طول زمان مزمن یا پایدارند و نتیجه مستقیم تاخیر شدید زبان، ناشنوایی، نابینایی، اوتیسم یا روان پریشی دوران کودکی نیستند (کراتوچویل و موریس، ترجمه محمدرضا نائینیان و همکاران، 1378).
انجمن ملی بهداشت  در کنفرانس ADHD در سال 1998 با رای اکثریت این اختلال را به عنوان یک مشکل شدید در سلامت عمومی اعلام کرد.
اختلال نارسایی توجه  / بیش فعالی به 3 شکل عمده مشخص می شود :
    نوع عمدتاً بی توجه
    نوع عمدتاً بیش فعال / تکانشگر
    نوع مرکب
نوع مرکب شایع ترین نوع آن می باشد و به همین دلیل تحقیقات زیادی روی آن انجام گرفته است(نیهارت، 2004، ترجمه اصغری، 1386).
کودک ADHD از نوع بی توجه، از نظر بالینی کند، بی علاقه، رویاپرداز و در تکمیل تکالیف مدرسه به خاطر مشکلات یادگیری مشکل دارد. (در این کودکان دوز پایین دارو جواب می دهد). کودک نوع بیش فعال، رفتارهای پرخاشگرانه و تضادورزی ، رفتار ضد اجتماعی و سازگاری ضعیف دارند (هین شو، 1995) .گروهی از متخصصان معتقدند که این گروه شانس بیشتری برای بهبودی و کاهش علائم دارند (لونی ، 1978، به نقل از کاکاوند 1385).
در چهارمین ویرایش راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی (DSM-IV) جهت تشخیص انواع آن داشتن ملاکهایی را مشخص کرده است، به این صورت که کودک باید حداقل 6 ملاک از 9 ملاک را از هر دو فهرست ( نوع بی توجهی ونوع بیش فعال / تکانشگر) داشته باشد و نارسایی معنی داری در عملکرد نشان دهد. علایم باید :
    در بیش از یک موقعیت رخ دهند.
    حداقل به مدت 6 ماه دوام داشته باشند.
    قبل از 7 سالگی ظاهر شوند (نیهارت، 2004، ترجمه اصغری، 1386).
اکثرکودکان مبتلا به ADHD از لحاظ عاطفی نیز بی ثبات هستند، بدین معنی که به طور ناگهانی خلقشان تغییر می کند. والدین اظهار می دارند که کودکشان چگونه به سرعت از خوب به بد و مجدداً به خوب تغییر می یابد. بنابراین در کودکانی که مبتلا به ADHD هستند، به نظر می رسد که علاوه بر داشتن مشکلات رفتاری، بسیار حساس بوده و به آسانی برآشفته می شوند. در تعدادی از خانواده ها این مساله باعث ایجاد سطحی از تنش می شود، زیرا تمام اعضای خانواده همیشه گوش به زنگ اند که کودک در هر لحظه می تواند یک انفجار عاطفی داشته باشد (فریدمن و دویال،  ترجمه صدرالسادات و محمدی و صدرالسادات، 1381).
غالبا روابط بین والدین و کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی در مقایسه با روابط والدین با کودکان عادی، بغرنج ، و پر تنش تر است. بیش از نیمی از کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی  با همسالان خویش دارای مشکلات ارتباطی جدی می باشند. از آنجایی که این کودکان در روابط و تعامل های  اجتماعی نظیر مشارکت ، همکاری و رعایت نوبت فاقد توانایی های لازم می باشند ، مشکلات مذکور  ، بروز می نماید. رفتار کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی  با همسالان خویش خصومت آمیز ،پرخاشگرانه، خود مدارانه و آمرانه می باشد. چنانچه کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی دارای اختلال نافرمانی توام با اختلال سلوک و رفتار نیز باشند، به مراتب با مشکلات عدیده اجتماعی نیز روبرو می گردند، کودکان ADHDدر حیطه روابط اجتماعی دارای مشکلاتی در خود تنظیمی حالات عاطفی نیز می باشند. اختلال های روان شناختی همراه با اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی در دوران کودکی و بزرگسالی مشابه می باشند . افراد در دوران بزرگسالی دارای رفتارهای ضد اجتماعی ، انفعالی و پرخاشگری بوده و دارای نشانه هایی از اختلال های شخصیت و سوء مصرف نیز  می باشند (بارکلی، 2002، ترجمه یارزنجانی، 1386).