تحقیق آزادي در انديشه امام خميني

دسته بندي : علوم انسانی » معارف اسلامی
بسمه تعالي

آزادي در انديشه امام خميني



چون به آزادي نبوت هادي است مومنان را ز انبياء آزادي است
أي گروه مؤمنان شادي كنيد همچو سرو و سوسن آزادي كنيد
آزادي آرمان شكوهمند بشري است و شايد اين ويژگي ناگسستني آرمان آزادي است كه به شدت قابليت بدست دادن تعابير و تفاسيري بس ناهمگون را در خود نهفته دارد. مستبدان و نيز آنان كه به مشابه ايدئولوژي اغواگر سياسي در مقاطعي به آرمان آزادي تمسك جسته اند هر دو از همين ويژگي سوء استفاده كرده و مي كنند. شايد به همين خاطر است كه خيلي زود بحث آزادي به بحث از تعابير و تفاسير آن، مباني و قوتها و كاستي هاي هر قرائت مي انجامد.
امام خميني (ره) صرفنظر از تأثير ژرفي كه در حوزه سياست بر جاي گذاشتند، حيات فكري و معنوي جامعه را نيز سخت متأثر ساختند و آزادي جوامع بشري به عنوان ويژگي بارز امام (ره) و از اهداف عمده وي مي بايست مورد مداقه قرار گيرد.
آنچه مقصود امام در اين زمينه است طرح برهاني و از روي اعتقاد مباحث انديشه سياسي اسلام بوده است.
نهضت خميني پيش از آنكه يك تحول سياسي باشد حركتي فرهنگي و معنوي و بر پاية كلام بود. امام (ره) با طرح ارزشهايي چون شهادت، اقامة قسط و عدل، احقاق حق آزادي و. . . . روح اسلامي را از انزوا و تحريف رهايي بخشيد.
در دين مبين اسلام فارغ از نهي هاي ارشادي، آزادي انديشه محدوديتي ندارد. اسلام علاوه بر ثواب مترتب بر عمل، انديشه نيكو و نيت حسنه را مستوجب ثواب و پاداش دانسته ولو منجر به عمل هم نگردد و انديشه منتهي به امور ناصواب و حرام مورد پسند شارع نيست و مؤمنان را از ورود به اين وادي برحذر داشته است كه اين نهي، ارشادي است.
قرآن اهداف قيام نبوي را از جمله اقامه قسط و آزاد ساختن مردم از زنجيرهاي اسارت بيان مي كند.«ما ارسلنا رسلنا بالبينا انزلنا معهم الكتاب و الميزان ليقوم الناس بالقسط ـ و الذين ينبعون الرسول . . . يضع عنهم اصرهم و الاغلال التي كانت عليهم». در تكاليف شرعي مكلفين، تكليف خود را با اراده آزاد بايد انجام دهند. لذا از كسي كه اراده ندارد و از مضطر كه اراده اش آزاد نيست رفع تكليف شده است.
در آيات و احاديث نيز از اين اراده آزاد و آزادي انسان مخاطب قرار گرفته از جمله مي توان اشاره به « فمن اضطر غير باغ ولاعاد فلا اثم عليه ـ لااكرا في الدين قد تبي